دیابت و خطر سکته در زنان

 26 فوریه 2014 بر اساس تحقیق جدید منتشر شده در مجله ی Diabetologia، دیابت در زنان با افزایش خطر سکته ی مغزی همراه است درحالیکه چنین ارتباطی در مردان دیابتی مشاهده نمی شود. تفاوت در بروز ومرگ ومیر بین دو جنس در بسیاری از بیماریها و حوادث مرتبط با آن از جمله سکته قبل از این گزارش شده است. در کشورهای توسعه یافته تعداد زنانی که بر اثر سکته ی مغزی می میرند بیش از مردان است.

محققین بصورت آینده نگر به بررسی تفاوت موجود بین مقدارهموگلوبین A1Cوشیوع سکته بین دو جنس پرداختند. این تحقیقات دردانشگاه ایالتی لوئیزیانا بروی 10876 مرد مبتلا به دیابت نوع 2 و 19827 زن مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.

درطی 6.7 سال میانگین دوره ی پیگیری این افراد، 2944 مورد سکته گزارش گردید. محققین به محاسبه ی خطر سکته بر اساس مقادیر مختلف هموگلوبین A1Cدرشروع آزمایش پرداختند. برای کنترل قندخون مقدارهموگلوبین A1Cکمتر از 6 درصد و 6.0+-.9%در نظر گرفته شد و برای مقادیر مختلف 7.0+-.9%و 8.0+-.9%و 9.0+-.9%و برای هموگلوبین A1Cبالاتر از 10 درصد خطر سکته درشروع آزمایش در میان هر دو جنس بررسی گردید.

در میان مردان با افزایش مقدار هموگلوبین A1Cروند رو به افزایش خطر سکته ی مغزی مشاهده گردید اما این افزایش خطر از نظر آماری معنی دار و شاخص نبود. در میان زنان خطر سکته در افرادی که هموگلوبین A1Cآنها 8.0+-.9%بود، 19 درصد بیش از زنان با هموگلوبین A1Cطبیعی گزارش شد، خطر سکته در زنانی که هموگلوبین A1Cآنها 9.0+-.9%بود 32 درصد و در زنانی که مقدار هموگلوبین A1Cآنها بیش از 10 درصد بود نسبت به مقدار هموگلوبین A1Cکنترل طبیعی 42 درصد افزایش را نشان می داد که از نظر آماری معنی دار و شاخص است.

حتی زمانیکه در گروه زنان بر اساس نژاد ومصرف داروهای ضد دیابت تطابق اطلاعات صورت گرفت چنین درجه ای از ارتباط بین مقدار هموگلوبینA1Cو سکته درزنان وجود داشت، هنگامیکه تطابق بر اساس سن صورت گرفت محققین دریافتند که خطر سکته میان زنان دیابتی 55 سال و بالاتر درمقایسه با زنان جوانتر بطور قابل ملاخطه ای افزایش نشان می دهد.

 در جهان بروز سکته درمردان شایع تر است اما بنظر می رسد عوارض سکته و میزان ناتوانیهای مرتبط با آن در زنان شدیدتر از مردان است. تفاوت بین دو جنس اشارات عمیقی بر تأثیر روشهای پیشگیری و درمانی سکته دارد، بنابراین افزایش اطلاعات درباره ی عوامل خطر سکته درجوامع نظیر آنچه در این تحقیق به آن توجه شده است می تواند به جلوگیری از سکته کمک کند.

دکتر Zhaoنویسنده ی اول این مقاله می گویند: مکانیزیم های متعددی درباره ی علت تأثیرات معکوس بیشتر دیابت در زنان نسبت به مردان وجود دارد. در جمعیت عمومی، تعداد سکته هایی که در میان زنان اتفاق می افتد از مردان بیشتر است که بخشی از آن به دلیل امید به زندگی طولانی تر در زنان است.

او می افزاید: در برخی مطالعات پیشنهاد شده است تفاوت جنسیت درخطر بیماریهای قلبی عروقی بیشتر به دلیل تفاوت در فاکتورهای خطرات قلبی– عروقی است زیرا در زنان دیابتی مقدار فشارخون و چربیهای خون نسبت به مردان دیابتی بمراتب بیشتر است. سایر مطالعات پیشنهاد داده اند که افزایش خطری که درمیان زنان دیابتی  مشاهده می شود ممکن است منعکس کننده ی سمت گیری درمانها بنفع مردان باشد.

تحقیقات اخیر نشان داده است مردان دیابتی یا مردانی که به بیماری قلبی عروقی جدی مبتلا هستند نسبت به زنان آسپیرین، استاتین و داروهای پایین آورنده ی فشار خون بیشتری استفاده می کنند.

دکتر Huبا اشاره به افزایش خطر ابتلا به سکته ی مغزی در زنان دیابتی با سن 55 سال وبالاتر می گوید: این نتیجه ممکن است نشاندهنده ی تأثیرات مضر و بیشتر عدم کنترل صحیح قند خون در زنان مسن نسبت به زنان جوانتر باشد. توضیح احتمالی دیگر اشاره به نقش استروژن دارد. بعد از یائسگی، هنگامیکه استروژن افت می کند، شیوع بیماریهای مغزی عروقی در زنان افزایش می یابد. مطالعات پری کلینیکی (حیوانات) نشان داده است استروژن تأثیر حفاظتی بر نورونها  دارد و سبب کاهش ضایعه ی ایجاد شده بر اثر سکته ی مغزی می شود، اما تحقیقات کلینیکی دراین زمینه نشاندهنده ی چنین فوایدی نیست. به همین علت نیازبه تحقیقات  بیشتری برای روشن شدن این ارتباط وجود دارد.

او همچنین می افزاید: فقدان ارتباط بین مقدار هموگلوبین A1cوخطر سکته در مردان مبتلا به دیابت نوع 2 در این تحقیق می تواند به دلیل این باشد که مردان با مقادیر بالای هموگلوبین A1cبیشتر بر اثر بیماریهای عروق کرونر جان خود را از دست می دهند تا سکته ی مغزی.

دکتر Huنتیجه گیری می کند که دیابت بطور قابل ملاحظه ای خطر سکته درمیان زنان را نسبت به مردان افزایش می دهد که باید در زمینه ی درک علت آن تحقیقات بیشتری انجام شود.

این ارتباط در زنان مسن تر (55 سال و بالاتر) نسبت به زنان جوانتر مشهودتر است. زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بخصوص زنان یائسه درخطر بالاتری برای سکته نسبت به زنان جوانتر و مردان قرار دارند. به همین علت درمانهای سختگیرانه ی قند خون و کنترل بهتر سایر فاکتورهای خطر در زنان دیابتی می تواند خطر سکته را در این گروه به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.

منبع :www.medicalnewstoday.com/releases/273131.php

سرپرست مترجمین: ماندانا فرخی نیا